Derneğin Adı ve Merkezi
Madde 1- Derneğin Adı: ‘YAŞAM BELLEK ÖZGÜRLÜK’ tür.
Derneğin merkezi Eskişehir il merkezidir. Dernek, Genel Kurul ve/veya Yönetim Kurulu kararı ile tüm illerde/ ilçelerde/ mahallelerde şube ve/veya temsilcilik açabilir.
Madde 2- Derneğin Amacı, İlkeleri, Dernekçe Sürdürülecek Çalışma Konuları ve Biçimleri
A) Derneğin Amacı
İnsan, çevre, doğa ve canlı türlerinin özgürlükleri alanında bilinç oluşturmak; hak ve özgürlüklerin kullanımındaki engellerin kaldırılması; geliştirilmesi için mücadele etmektir.
B) Derneğin İlkeleri
Devlet, hükümet, siyasi parti, sermaye ve çıkar gruplarından bağımsızdır.
Hakların ve özgürlüklerin evrenselliğini ve bütünlüğünü savunur; hak ve özgürlükler bağlamında toplumsal belleğin canlı tutulması için çalışır.
Irk, etnik köken, dil, din, mezhep, felsefi ve siyasi görüş, renk, cinsiyet, cinsiyet kimliği, cinsel yönelim, engellilik vb. nedenlerle yapılan her türlü ayrımcılıkla, nefret söylemi ve nefret suçları ile mücadele eder.
Dünyanın her yerinde, her koşulda ölüm cezasına karşıdır ve yaşam hakkını savunur.
Kim tarafından kime ve ne sebeple yapıldığına bakılmaksızın işkenceye karşıdır.
Her yerde, her koşulda, herkes için adil yargılanma ve savunma hakkını savunur.
Savaşa ve militarizme karşı barışı savunur.
Düşünce, ifade ve inanç özgürlüğünü dokunulmaz bir hak olarak görür ve savunur.
Vicdani ret hakkını temel bir insan hakkı olarak kabul eder ve savunur.
Çalışma, örgütlenme, insanca yaşam için adil bir ücret/gelir elde etme hak ve özgürlüğünü savunur.
Ezilen bireyin, cinsin, sınıfın, halkların ve ulusların hakları ve özgürlükleri için her türden şiddete karşı direnme hakkını meşru görür.
Parasız ve anadilinde eğitimin her yaş ve düzeyde temel bir insan hakkı olduğunu savunur.
Örgün ve yaygın eğitimin dini etki ve baskılardan arındırılması; demokratik ve bilimsel bir içeriğe sahip olması için mücadele eder.
Sağlık hizmetlerinin herkes için yaşam boyu ücretsiz ve nitelikli olmasını savunur.
Doğal ve kültürel çevrenin korunması için mücadele eder.
Çocukların her türden istismara, şiddete, sömürüye karşı korunması için mücadele eder.
Hayvanların doğal çevrelerinde yaşamalarını; yaşam haklarının korunmasını savunur.
Hayvanlar üzerindeki sömürüye, türcülüğe, istismara, şiddete, işkenceye karşı mücadele eder.
Tüm bireylerin, örgütlü kesimlerin kent yönetimine katılımlarını demokratik bir hak olarak görür ve bunun için mücadele eder.
Kişisel, siyasal, ekonomik, sosyal ve kültürel haklar ile dayanışma haklarını bir bütün olarak benimser ve savunur.
C) Dernekçe Sürdürülecek Çalışma Konuları ve Biçimleri
1-Derneğin çalışmalarının etkinleştirilmesi ve geliştirilmesi için inceleme ve araştırmalar yapmak,
2-Kurs, seminer, konferans ve panel gibi eğitim çalışmaları düzenlemek,
3-Amaçların gerçekleştirilmesi için gerekli olan her türlü bilgi, belge, doküman ve yayınları temin etmek, dokümantasyon merkezi oluşturmak, çalışmalarını duyurmak için amaçları doğrultusunda gazete, dergi, kitap gibi yayınlar ile üyelerine dağıtmak üzere çalışma ve bilgilendirme bültenleri çıkarmak,
4-Amaçların gerçekleştirilmesi için sağlıklı bir çalışma ortamını sağlamak, her türlü teknik araç ve gereci, demirbaş ve kırtasiye malzemelerini temin etmek,
5-Gerekli izinler alınmak şartıyla yardım toplama faaliyetlerinde bulunmak ve yurt içinden ve yurt dışından bağış kabul etmek,
6-Tüzük amaçlarının gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyduğu gelirleri temin etmek amacıyla iktisadi, ticari ve sanayi işletmeler kurmak ve işletmek,
7-Üyelerinin yararlanmaları ve boş zamanlarını değerlendirebilmeleri için lokal açmak, sosyal ve kültürel tesisler kurmak ve bunları çalıştırmak,
8-Üyeleri arasında insani ilişkilerin geliştirilmesi ve sürdürülmesi için yemekli toplantılar, konser, balo, tiyatro, dinleti, sergi, spor, gezi ve eğlenceli etkinlikler vb. düzenlemek veya üyelerinin bu tür etkinliklerden yararlanmalarını sağlamak,
9-Dernek faaliyetleri için ihtiyaç duyulan taşınır, taşınmaz mal satın almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek ve taşınmazlar üzerinde ayni hak tesis etmek,
10-Amacın gerçekleştirilmesi için gerek görülmesi durumunda vakıf kurmak, federasyon kurmak veya kurulu bir federasyona katılmak. Gerekli izin alınarak derneklerin izinle kurabileceği tesisleri kurmak,
11-Uluslararası faaliyette bulunmak, yurt dışındaki dernek veya kuruluşlara üye olmak ve bu kuruluşlarla proje bazında ortak çalışmalar yapmak veya yardımlaşmak,
12-Amaçların gerçekleştirilmesi için gerek görülmesi halinde, 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütmek,
13- Genel Kurul ve/veya Yönetim Kurulu kararı ile tüm illerde/ ilçelerde/ mahallelerde şube ve/veya temsilcilik açmak,
14-Derneğin amacı ile ilgisi bulunan ve kanunlarla yasaklanmayan alanlarda, diğer derneklerle, vakıf, sendika ve benzeri demokratik kuruluşlarla ortak bir amacı gerçekleştirmek için plâtformlar oluşturmak, birlikte mücadele etmek.
Üye Olma Hakkı ve Üyelik İşlemleri
Madde 3- Fiil ehliyetine sahip; Dernekler Yasası’nda belirtilen, derneklere üye olabilme yaşına, koşuluna uyan; derneğin amaç ve ilkelerini benimseyen herkes derneğe üye olma hakkına sahiptir.
Dernek Yönetim Kurulu’na yazılı olarak yapılacak üyelik başvurusu, dernek yönetim kurulunca en çok otuz gün içinde üyeliğe kabul veya isteğin reddi şeklinde karara bağlanır ve sonuç yazıyla başvuru sahibine bildirilir. Başvuruyla ilgili otuz gün içinde bir karar alınmadığında üyelik kesinleşmiş sayılır. Başvurusu kabul edilen veya üyeliği kesinleşen kişi, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir.
Derneğin asıl üyeleri, derneğin kurucuları ile müracaatları üzerine üyeliğe kabul edilen kişilerdir.
Derneğe maddi ve manevi bakımdan önemli destek sağlamış bulunanlar yönetim kurulu kararı ile onursal üye olarak kabul edilebilir. Bu üyeler genel kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar. Onursal üyeler isterlerse aidat verebilirler.
Dernek üyeleri eşit haklara sahiptir. Her üyenin, derneğin faaliyetlerine katılma sorumluluğu ve organlarında yer alma hakkı vardır.
Üyelikten Çıkma
Madde 4- Her üye yazılı olarak bildirmek kaydıyla, dernek üyeliğinden ayrılma hakkına sahiptir. Üyenin istifa dilekçesi Yönetim Kurulu’na ulaştığı anda çıkış işlemleri sonuçlanmış sayılır. Hakkında şikâyet bulunan üye soruşturma süreci tamamlanıncaya kadar üyelikten istifa edemez. Üyelikten ayrılma, üyenin derneğe olan birikmiş borçlarını sona erdirmez.
Üyelikten Çıkarılma
Madde 5-Dernek üyeliğinden çıkarılmayı gerektiren haller:
1-Dernek tüzüğüne aykırı davranışlarda bulunmak,
2-Verilen görevlerden sürekli kaçınmak,
3-Yazılı uyarılara rağmen üyelik aidatını üst üste üç ay ödememek,
4-Dernek organlarınca verilen kararlara uymamak.
5-Ayrımcı davranışlar içinde olmak,
6- İnsan, çevre, doğa ve canlı türlerinin hak ve özgürlüklerine yönelik suç işlemek.
7-Şiddet uygulamak veya şiddeti bir yöntem olarak benimsemek,
8-Mobing uygulamak,
9-Cinsel suçlardan birini işlemek,
10-Üye olma şartlarını kaybetmiş olmak,
Yukarıda sayılan durumlardan birinin, oluşturulacak soruşturma heyetinin yürüteceği soruşturma sonunda tespiti halinde yönetim kurulu kararı ile üyelik sona erer.
Dernek üyeliğinden çıkarılanlar, çıkarma kararında haklı sebep bulunmadığını ileri sürerek genel kurula itiraz edebilir. Genel kurul, üyelikten çıkarma hakkında son kararı verir.
Dernekten üyeliğinden ayrılanlar veya çıkarılanlar, üye kayıt defterinden silinir ve dernek malvarlığında hak iddia edemez.
Dernek Organları
Madde 6-Derneğin organları aşağıda gösterilmiştir.
A)Genel Merkez Organları
1-Genel Kurul,
2-Yönetim Kurulu,
3-Denetim Kurulu
B)Şube Organları
1-Genel Kurul,
2-Yönetim Kurulu,
3-Denetim Kurulu
Dernek Genel Kurullarının Kuruluş Şekli, Toplanma Zamanı, Çağrı ve Toplantı Usulü
Madde 7-
Merkez Genel Kurulu: Genel merkez genel kurulu, derneğin en yetkili karar organı olup; beş yüz üyeye kadar derneğe kayıtlı tüm üyelerden; üye sayısı beş yüzü geçtiğinde beş yüzü aşmayacak seçilmiş delegeden oluşur. Bu durumda genel merkez organlarında görevli asıl üyeler doğal delege sayılır. Olağan genel kurul, üç yılda bir Ocak ayında yönetim kurulunca belirlenecek gün yer ve saatte toplanır. Genel kurul;
1-Bu tüzükte belli edilen zamanda olağan,
2-Yönetim veya denetim kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden beşte birinin yazılı isteği üzerine otuz gün içinde olağanüstü toplanır. Genel kurul toplantıya yönetim kurulunca çağrılır. Yönetim kurulu, genel kurulu toplantıya çağırmazsa; üyelerden birinin başvurusu üzerine sulh hâkimi, üç üyeyi genel kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.
Çağrı Usulü
Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler. Genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler, en az on beş gün önceden, günü, saati, yeri ve gündemi bir gazetede ilan edilmek veya yazılı ya da elektronik posta ile bildirilmek suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz.
Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır.
Toplantı Yeri ve Toplantı Yeter Sayısı
Genel kurul toplantıları, dernek merkezinin bulunduğu yerde yapılır.
Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Toplantı Usulü
Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.
Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de yönetim kurulunca bir tutanak düzenlenir.
Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur.
Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazırın listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur.
Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir. Genel kurul, gündemdeki konuların görüşülerek karara bağlanmasıyla sonuçlandırılır. Genel kurulda her üyenin bir oy hakkı vardır; üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır.
Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler yönetim kuruluna teslim edilir. Yönetim kurulu bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen yönetim kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.
Şube Genel Kurulu: Şube genel kurulu, şubenin en yetkili karar organı olup; o şubeye kayıtlı tüm üyelerden oluşur. Olağan genel kurul, üç yılda bir Ekim ayında şube yönetim kurulunca belirlenecek gün yer ve saatte toplanır. Genel merkez genel kurulu için geçerli olan; genel kurulun kuruluş şekli, toplanma zamanı, çağrı ve toplantı usulü ile ilgili diğer hususlar şube genel kurulu için de geçerlidir.
Genel Kurulun Oy Kullanma ve Karar Alma Usul ve Şekilleri
Madde 8-
Merkez Genel Kurulu: Genel kurulda, yönetim ve denetim kurulu üyelerinin seçimleri gizli oylama ile diğer konulardaki kararlar ise aksine karar alınmamışsa açık olarak oylanır. Gizli oylar, divan başkanı tarafından mühürlenmiş kâğıtların veya oy pusulalarının üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra içi boş bir kaba atılması ile toplanan ve oy vermenin bitiminden sonra açık dökümü yapılarak belirlenen oylardır.
Açık oylamada, divanın belirteceği yöntem uygulanır.
Genel kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Şu kadar ki, tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları, ancak toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabilir.
Şube Genel Kurulu: Genel merkez genel kurulu için geçerli olan oy kullanma, karar alma usul ve şekilleri ile ilgili hususlar şube genel kurulu için de geçerlidir.
Genel Kurulun Görev ve Yetkileri
Madde 9-
Merkez Genel Kurulu: Aşağıda yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karara bağlanır.
1-Dernek organlarının seçilmesi,
2-Dernek tüzüğünün değiştirilmesi,
3-Yönetim ve denetim kurulları raporlarının görüşülmesi ve ibrası,
4-Yönetim kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi,
5-Dernek için gerekli olan taşınır ve taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,
6-Yönetim kurulunca dernek çalışmaları ile ilgili olarak hazırlanacak yöneltmelikleri inceleyip aynen veya değiştirilerek onaylanması,
7- Her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar ile dernek hizmetleri için görevlendirilecek yönetici ve üyelere verilecek gündelik ve yolluk miktarlarının tespit edilmesi,
8-Derneğin federasyona katılması veya ayrılmasının kararlaştırılması ve bu hususta yönetim kuruluna yetki verilmesi,
9-Derneğin uluslar arası faaliyette bulunması, yurt dışındaki dernek ve kuruluşlara üye olarak katılması veya ayrılması,
10-Derneğin vakıf kurması,
11-Derneğin fesih edilmesi,
12-Yönetim kurulunca, üyelerce teklif edilen diğer önerilerin incelenip karara bağlanması,
13-Mevzuatta genel kurulca yapılması belirtilen diğer görevlerin yerine getirilmesi.
Genel kurul, derneğin en yetkili organı olarak derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işleri görür ve yetkileri kullanır.
Genel kurul, derneğin diğer organlarını denetler ve onları haklı, somut, belgelenebilir, ispatlanabilir sebeplerle her zaman görevden alabilir.
Şube Genel Kurulu: Aşağıda yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karara bağlanır.
1-Şube organlarının seçilmesi,
2-Yönetim ve denetim kurulları raporlarının görüşülmesi ve ibrası,
3-Yönetim kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi,
4- Genel merkez genel kurulu için öneriler oluşturması.
5-Yapılacak çalışmaların karara bağlanması.
6- Şube için gerekli olan taşınır malların satın alınması için karar almak.
Yönetim Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri
Madde 10-
Merkez Yönetim Kurulu: Yönetim Kurulu beş asıl ve beş yedek üye olarak genel kurulca gizli oyla seçilir.
Yönetim kurulu, seçimden sonraki ilk toplantısında bir kararla görev bölüşümü yaparak; biri kadın diğeri erkek olmak üzere iki eş başkan, bir genel sekreter, bir genel sayman, bir genel basın yayın ve halkla ilişkiler sekreteri belirler.
Yönetim kurulu, kurul üyelerine haber verilmesi şartıyla her zaman toplanabilir. Yönetim kurulu üye tamsayısının yarısından bir fazlasının hazır bulunması ile toplanır. Kararlar, toplantıya katılan üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır.
Yönetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması zorunludur.
Merkez Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
Yönetim kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir.
1-Derneği temsil etmek veya bu hususta kendi üyelerinden bir veya birkaçına yetki vermek,
2-Gelir ve gider hesaplarına ilişkin hesapları yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlayarak genel kurula sunmak,
3-Derneğin çalışmaları ile ilgili yönetmelikleri hazırlayarak genel kurul onayına sunmak
4-Genel kurulun verdiği yetki ile taşınır ve taşınmaz mal satın almak, derneğe ait taşınır ve taşınmaz malları satmak, bina veya tesis inşa ettirmek, kira sözleşmesi yapmak, dernek lehine rehin ipotek veya ayni haklar tesis ettirmek,
5-Gerekli görülen illerde, ilçelerde, mahallelerde şube veya temsilcilik açılmasını sağlamak
6-Genel kurulda alınan kararları uygulamak,
7-Her faaliyet dönemi sonunda derneğin yıllık bilanço ve yönetim kurulu çalışmalarını açıklayan raporunu düzenlemek, toplandığında genel kurula sunmak,
8-Bütçedeki fonlar ve maddeler arasında aktarmalar yapmak,
9-Derneğe üye alınması veya üyelikten çıkarılma hususlarında karar vermek.
10-Derneğin amacını gerçekleştirmek için her çeşit kararı almak ve uygulamak,
11-Mevzuatın kendisine verdiği diğer görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.
Şube Yönetim Kurulu: Şube Yönetim Kurulu beş asıl ve beş yedek üye olarak genel kurulca gizli oyla seçilir.
Yönetim kurulu, seçimden sonraki ilk toplantısında bir kararla görev bölüşümü yaparak; biri kadın diğeri erkek olmak üzere iki şube eş başkanı, bir şube sekreteri, bir sayman, bir basın yayın ve halkla ilişkiler sekreteri belirler.
Yönetim kurulu, kurul üyelerine haber verilmesi şartıyla her zaman toplanabilir. Yönetim kurulu üye tamsayısının yarısından bir fazlasının hazır bulunması ile toplanır. Kararlar, toplantıya katılan üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır.
Yönetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması zorunludur.
Şube Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
Yönetim kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir.
1-Yöneticisi olduğu şubeyi temsil etmek veya bu hususta kendi üyelerinden bir veya birkaçına yetki vermek,
2-Şube gelir ve giderlerine ilişkin hesapları yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlayarak genel kurula sunmak,
3-Genel kurulun verdiği yetki ile taşınır mal satın almak, kira sözleşmesi yapmak,
4-Gerekli görülen ilçelerde, mahallelerde temsilcilik açılmasını sağlamak
5-Genel kurulda alınan kararları uygulamak,
6-Her faaliyet dönemi sonunda şubenin yıllık bilanço ve yönetim kurulu çalışmalarını açıklayan raporunu düzenlemek, toplandığında genel kurula sunmak,
7-Bütçedeki fonlar ve maddeler arasında aktarmalar yapmak,
8-Şubeye üye alınması veya üyelikten çıkarılma hususlarında karar vermek.
9-Derneğin amacını gerçekleştirmek için her çeşit kararı almak ve uygulamak,
10-Mevzuatın kendisine verdiği diğer görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.
Denetim Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri
Madde 11-
Merkez Denetim Kurulu: Denetim Kurulu üç asıl üç yedek üye olarak genel kurulca gizli oyla seçilir. En çok oy alan denetim kurulu başkanı olur.
Denetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir
Denetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
Denetim kurulu; derneğin, tüzüğünde gösterilen amaçlar ve amaçların gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını, dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve bir yılı geçmeyecek aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde yönetim kuruluna, gerekli gördüğünde üyelere ve toplandığında genel kurula sunar. Gerektiğinde genel kurulu toplantıya çağırır.
Şube Denetim Kurulu: Genel merkez denetim kurulunun teşkili, görev ve yetkileri ile ilgili hususlar şube denetim kurulu için de geçerlidir.
Derneğin Gelir Kaynakları
Madde 12-Derneğin gelir kaynakları aşağıda sayılmıştır.
1-Üye Aidatı: Üyelerden giriş ödentisi olarak en az beş TL, yıllık olarak da en az 24 TL aidat alınır. Alt sınırı artırmaya veya eksiltmeye genel kurul yetkilidir. Her üye alt sınırın altında olmamak kaydıyla kendi ödentisini belirleme hakkına sahiptir. Şubeler, aidat gelirlerinin %50’sini genel merkeze verirler.
2-Gerçek ve tüzel kişilerin kendi isteği ile derneğe yaptıkları bağış ve yardımlar.
3-Dernek tarafından tertiplenen çay ve yemekli toplantı, gezi ve eğlence, temsil, konser, spor yarışması ve konferans gibi faaliyetlerden sağlanan gelirler,
4-Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler,
5-Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanacak bağış ve yardımlar.
6-Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu geliri temin etmek amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar.
7-Diğer gelirler.
Derneğin Defter Tutma Esas ve Usulleri ve Tutulacak Defterler
Madde 13-Defter tutma esasları;
Dernek, ilgili yasada ifade edilen amacına uygun defterleri tutar.
Derneğin ticari işletmesi açılması durumunda, bu ticari işletme için, ayrıca Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutulur.
Kayıt Usulü
Derneğin defter ve kayıtları Dernekler Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esasa uygun olarak tutulur.
Tutulacak Defterler
Dernekte, aşağıda yazılı defterler tutulur.
1-Karar Defteri: Yönetim kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.
2-Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık aidat miktarları bu deftere işlenebilir.
3-Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarası ile bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır.
4-Demirbaş Defteri: Derneğe ait demirbaşların edinme tarihi ve şekli ile kullanıldıkları veya verildikleri yerler ve kullanım sürelerini dolduranların kayıttan düşürülmesi bu deftere işlenir.
5-İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık ve düzenli olarak bu deftere işlenir.
6-Alındı Belgesi Kayıt Defteri: Alındı belgelerinin seri ve sıra numaraları, bu belgeleri alan ve iade edenlerin adı, soyadı ve imzaları ile aldıkları ve iade ettikleri tarihler bu deftere işlenir.
7-Denetim Kurulu Defteri: Denetim kurulunun denetim sonuçları yazılır.
Defterlerin Tasdiki
Dernekte, tutulması zorunlu olan defterler kullanmaya başlamadan önce il dernekler müdürlüğüne veya notere tasdik ettirilir. Bu defterlerin kullanılmasına sayfaları bitene kadar devam edilir ve defterlerin ara tasdiki yapılmaz.
Gelir Tablosu ve Bilanço Düzenlenmesi
İşletme hesabı esasına göre kayıt tutulması durumunda yılsonlarında (31 Aralık) (Dernekler Yönetmeliği EK-16’da belirtilen) “İşletme Hesabı Tablosu” düzenlenir.
Derneğin Gelir ve Gider İşlemleri
Madde 14-Gelir ve gider belgeleri;
Dernek gelirleri, (Dernekler Yönetmeliği EK- 17’de örneği bulunan) “Alındı Belgesi” ile tahsil edilir. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer.
Dernek giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi harcama belgeleri ile yapılır. Ancak derneğin, bu kapsamda bulunmayan ödemeleri için “Gider Makbuzu” düzenlenir.
Dernek tarafından kişi, kurum veya kuruluşlara yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri “Ayni Yardım Teslim Belgesi” ile yapılır. Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından derneğe yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri ise “Ayni Bağış Alındı Belgesi” ile kabul edilir.
Alındı Belgeleri
Dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılacak “Alındı Belgeleri” yönetim kurulu kararıyla, matbaaya bastırılır.
Alındı belgelerinin bastırılması ve kontrolü, matbaadan teslim alınması, deftere kaydedilmesi, eski ve yeni saymanlar arasında devir teslimi ve alındı belgesi ile dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler tarafından bu alındı belgelerinin kullanımına ve toplanılan gelirlerin teslimine ilişkin hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.
Yetki Belgesi
Dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler, yetki süresi de belirtilmek suretiyle, yönetim kurulu kararı ile tespit edilir. Gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve fotoğraflarını ihtiva eden “Yetki Belgesi “ dernek tarafından üç nüsha olarak düzenlenerek, dernek yönetim kurulu başkanınca onaylanır. Yetki belgelerinin birer sureti dernekler birimlerine verilir. Yetki belgesi ile ilgili değişiklikler yönetim kurulu başkanınca, on beş gün içerisinde dernekler birimine bildirilir.
Dernek adına gelir tahsil edecek kişiler, ancak adlarına düzenlenen yetki belgelerinin bir suretinin dernekler birimine verilmesinden itibaren gelir tahsil etmeye başlayabilirler.
Yetki belgesinin kullanımı, yenilenmesi, iadesi ve sair hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.
Gelir ve Gider Belgelerinin Saklama Süresi;
Defterler hariç olmak üzere, dernek tarafından kullanılan alındı belgeleri, harcama belgeleri ve diğer belgeler özel kanunlarda belirtilen süreler saklı kalmak üzere, kaydedildikleri defterlerdeki sayı ve tarih düzenine uygun olarak 5 yıl süreyle saklanır.
Beyanname Verilmesi
Madde 15- Derneğin, bir önceki yıla ait faaliyetleri ile gelir ve gider işlemlerinin yıl sonu itibarıyla sonuçlarına ilişkin “Dernek Beyannamesi” dernek yönetim kurulu tarafından doldurarak, her takvim yılının ilk dört ayı içinde dernek başkanı tarafından mahallin mülki idare amirliğine verilir.
Bildirim Yükümlülüğü
Madde 16-Mülki amirliğe yapılacak bildirimler;
Genel Kurul Sonuç Bildirimi
Olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarını izleyen otuz gün içinde, yönetim ve denetim kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri içeren “Genel Kurul Sonuç Bildirimi” ve ekleri yönetim kurulu başkanı tarafından mülki idare amirliğine bildirilir:
Genel kurul sonuç bildirimine;
1-Divan başkanı, başkan yardımcıları ve yazman tarafından imzalanmış genel kurul toplantı tutanağı örneği,
2-Tüzük değişikliği yapılmışsa, tüzüğün değişen maddelerinin yeni ve eski şekli ile dernek tüzüğünün son şeklinin her sayfası yönetim kurulunca imzalanmış örneği eklenir.
Taşınmazların bildirilmesi
Derneğin edindiği taşınmazlar tapuya tescilinden itibaren otuz gün içinde “Taşınmaz Mal Bildirimi”ni doldurmak suretiyle mülki idare amirliğine bildirilir.
Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi
Dernek tarafından, yurtdışından yardım alınacak olması durumunda yardım alınmadan önce “Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi” iki nüsha olarak doldurup mülki idare amirliğine bildirimde bulunurlar.
Bildirim formuna, yurt dışından yardım alınması hususunda alınmış yönetim kurulu kararı örneği, varsa bu konuda düzenlenen protokol, sözleşme ve benzeri belgeler ile yardımın aktarıldığı hesaba ilişkin dekont, ekstre ve benzeri belgenin bir örneği de eklenir.
Nakdi yardımların bankalar aracılığıyla alınması ve kullanılmadan önce bildirim şartının yerine getirilmesi zorunludur.
Kamu Kurum Ve Kuruluşları İle Birlikte Yürütülen Ortak Projelerle ilgili Bildirim
Derneğin görev alanına ilişkin konularda kamu kurum ve kuruluşları ile yürüttüğü ortak projelerle ilgili olarak yapılan protokol ve projenin örneği “Proje Bildirimi”ne eklenerek, protokol tarihini izleyen bir ay içinde dernek merkezinin bulunduğu yerin valiliğine verilir.
Değişikliklerin bildirilmesi
Derneğin yerleşim yerinde meydana gelen değişiklik “Yerleşim Yeri Değişiklik Bildirimi”; genel kurul toplantısı dışında dernek organlarında meydana gelen değişiklikler “Dernek Organlarındaki Değişiklik Bildirimi” doldurulmak suretiyle, değişikliği izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine bildirilir.
Dernek tüzüğünde yapılan değişik, tüzük değişikliğinin yapıldığı genel kurul toplantısını izleyen otuz gün içinde, genel kurul sonuç bildirimi ekinde mülki idare amirliğine bildirilir.
Derneğin İç Denetimi
Madde 17-Dernekte genel kurul, yönetim kurulu veya denetim kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarına da denetim yaptırılabilir. Genel kurul, yönetim kurulu veya bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, denetim kurulunun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Denetim kurulu tarafından en geç yılda bir defa derneğin denetimi gerçekleştirilir.
Derneğin Borçlanma Usulleri
Madde 18-Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması halinde yönetim kurulu kararı ile borçlanma yapabilir. Bu borçlanma kredili mal ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi nakit olarak ta yapılabilir. Ancak bu borçlanma, derneğin gelir kaynakları ile karşılanamayacak miktarlarda ve derneği ödeme güçlüğüne düşürecek nitelikte yapılamaz.
Tüzüğün Ne Şekilde Değiştirileceği
Madde 19-Tüzük değişikliği genel kurul kararı ile yapılabilir.
Genel kurulda tüzük değişikliği yapılabilmesi için genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Tüzük değişikliği için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda tüzük değişikliği oylaması açık olarak yapılır.
Derneğin Feshi ve Mal Varlığının Tasfiye Şekli
Madde 20-Dernek genel kurulu her zaman derneğin feshine karar verebilir.
Genel kurulda fesih konusunun görüşülebilmesi için genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Fesih kararının alınabilmesi için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda fesih kararı oylaması açık olarak yapılır.
Tasfiye İşlemleri
Genel kurulca fesih kararı verildiğinde, derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi son yönetim kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılır. Bu işlemlere, feshe ilişkin genel kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır. Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde dernek adında “tasfiye halinde Yaşam Bellek Özgürlük Derneği” ibaresi kullanılır.
Tasfiye kurulu, mevzuata uygun olarak derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi işlemlerini baştan sonuna kadar tamamlamakla görevli ve yetkilidir. Bu kurul, önce derneğin hesaplarını inceler. İnceleme esnasında derneğe ait defterler, alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer belgelerinin tespiti yapılarak varlık ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır. Tasfiye işlemeleri sırasında derneğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Derneğin alacaklı olması durumunda alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan tüm para, mal ve hakları, genel kurulda belirlenen yere devredilir. Genel kurulda, devredilecek yer belirlenmemişse derneğin bulunduğu ildeki amacına en yakın ve fesih edildiği tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir.
Tasfiyeye ilişkin tüm işlemler tasfiye tutanağında gösterilir ve tasfiye işlemleri, mülki idare amirliklerince haklı bir nedene dayanılarak verilen ek süreler hariç üç ay içinde tamamlanır.
Derneğin para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını müteakip tasfiye kurulu tarafından durumun yedi gün içinde bir yazı ile dernek merkezinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine bildirilmesi ve bu yazıya tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur.
Derneğin defter ve belgelerini tasfiye kurulu sıfatıyla son yönetim kurulu üyeleri saklamakla görevlidir. Bu görev, bir yönetim kurulu üyesine de verilebilir. Bu defter ve belgelerin saklanma süresi beş yıldır.
Hüküm Eksikliği
Madde 21-Bu tüzükte belirtilmemiş hususlarda yürürlükteki uluslar arası sözleşmeler, Dernekler Kanunu, Türk Medeni Kanunu ve bu Kanunlara atfen çıkartılmış olan Dernekler Yönetmeliği ve ilgili diğer mevzuatın dernekler hakkındaki hükümleri uygulanır.
Madde 22-İş bu tüzük 22 (Yirmi iki) maddeden ibarettir.